Stempel   als stut

Het woord stempel heeft diverse betekenissen, maar wanneer je het op de bouw hoort, gaat het meestal over het tijdelijk ondersteunen van iets.
Neem als voorbeeld de bouw van een boog. Daarvoor plaats je een formeel, waarop de boogstenen rusten totdat de boog zichzelf draagt. Maar waarop rust het formeel? In veel gevallen staat het op tijdelijke stutten, tegenwoordig meestal stempels genoemd. Dat waren vroeger recht of schuin geplaatste balken. Tegenwoordig zijn het meestal stalen buizen, uitschuifbaar tot de gewenste lengte. De binnen- en de buitenbuis hebben gaten, steek je een pen daardoorheen, dan heb je een stempel van de gewenste lengte.
Bij restauraties moet helaas nogal eens slecht muurwerk vervangen worden. Wanneer dat een dragende functie heeft, dan moet die tijdelijk overgenomen worden door een hulpconstructie. In zijn eenvoudigste vorm is dat een horizontale balk, die op twee stempels rust.

Tekst: Jean Penders (11-2010). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders